فلج بلز وضعیتی است که باعث ضعف یا از دست دادن حرکت عضلات نیمه صورت می‌شود. فلج بلز در اعصاب صورت بر اثر التهاب یکی از عصب‌های مسئول برای حرکت صورت رخ می‌دهد و معمولاً با عفونت ویروسی مانند ویروس هرپس سیمپلکس مرتبط است. در این مقاله با ما همراه باشید تا اطلاعات بیشتری در این مورد کسب کنید.
آشنایی با فلج بلز
در طول این بیماری، عصب فاسیال که مسئول کنترل حرکت عضلات صورت و تکان دادن بخش های مختلف آن است، تحت تأثیر قرار می‌گیرد. در مواقعی که چشم مبتلا به فلج بلز شده است، نیاز به مراقبت خاصی برای حفاظت آن از خشک شدن و آسیب وجود دارد. در برخی موارد فلج بلز به دو طرف صورت انتقال پیدا می‌کند. این وضعیت نادرتر از فلج بلز یک طرفه است و به طور کلی به علت عوامل التهابی و ویروسی در عصب صورتی هر دو طرف صورت رخ می‌دهد. در فلج بلز دوجانبه، هر دو نیمه صورت مبتلا شده و علائم مشابهی نسبت به فلج بلز یک طرفه دارند.
فلج بلز خفیف
فلج بلز خفیف، که به آن همچنین “فلج بلز جزئی” یا “فلج بلز ملایم” نیز گفته می‌شود، وضعیتی است که در آن عصب فاسیال تحت تأثیر قرار می‌گیرد، اما درجه و شدت فلج کمتر و علائم آن نیز به طور کلی ملایم تر هستند. کاهش حرکت در یک یا چند عضله در نیمه صورت مبتلا، ضعف عضلات صورت و تغییر در قدرت بیان از عوارض فلج بلز خفیف است اما با این حال که این بیماری تا حدودی خفیف تر است اما باید حتما تحت نظر پزشک قرار بگیرید.
فلج بلز چه علائمی دارد؟
فلج بل در اعصاب صورت دارای علائم مختلفی است که در ادامه به برخی از آن ها اشاره خواهیم داشت. در صورت مشاهده هرگونه از این علائم به بهترین متخصص مغز و اعصاب در تهران مراجعه نمایید.
· تغییر شکل چهره
· ضعف یا از دست دادن قدرت بالا بردن ابرو و یا بستن چشم
· ۳دشواری در حرکت دادن بخش های مختلف صورت
· دشواری در صحبت کردن یا بلع
· برخی از افراد با فلج بلز ممکن است علائمی مانند سرگیجه، عدم تعادل، دیواره‌های گوش دردناک را تجربه کنند. این نشانه‌ها به دلیل تاثیر ویروس بر عصب‌های حسی در نزدیکی گوش داخلی ایجاد می‌شوند.
· ضعف گاهی در دو طرف صورت فرد احساس می‌شود. این علامت معمولاً در یک طرف صورت شروع می‌شود و به طور تدریجی به طرف دیگری از صورت گسترش می‌یابد. این ممکن است باعث ایجاد عدم توانایی در حرکت صورت، بلع، تغییرات در بینایی و شنوایی شود.
علت ایجاد فلج بلز در افراد چیست؟
ویروس هرپس سیمپلکس در بیشتر موارد به صورت لاتنت در سیستم عصبی می‌ماند و در برخی از شرایط فعال شده و عفونت را به عصب صورتی انتقال می‌دهد. این ویروس به طور عمده در کودکی باعث عفونت بیماری آبله مرغان (Varicella) می‌شود. وقتی آبله در فرد بهبود می‌یابد، ویروس در داخل بدن باقی می‌ماند و به صورت مخفی در عصب‌های حسی صورت ذخیره می‌شود و ممکن است که در بزرگسالی به دلایل ذکر شده، بروز پیدا کند و فلج بلز در صورت را ایجاد کند.
عواملی که می‌توانند بر احتمال ابتلا به فلج بلز تأثیر بگذارند عبارتند از:
· عفونت ویروسی: عفونت با ویروس هرپس سیمپلکس، اصلی‌ترین علت پیدایش فلج بلز است. ویروس از طریق تماس مستقیم با مایعات بدنی مثل بینی، دهان و لب به افراد دیگر منتقل می‌شود.
· ضعف سیستم ایمنی: افرادی که سیستم ایمنی ضعیف دارند، مانند بیماران سرطانی تحت درمان با شیمی درمانی یا ….، در معرض بیشتری قرار دارند تا فلج بلز را تجربه کنند.
· عوامل ژنتیکی: عوامل ژنتیکی می‌توانند نقشی در افزایش احتمال بروز فلج بلز داشته باشند.
· سن: عموماً افراد بالای 60 سال سن در معرض خطر بیشتری قرار دارند. این ممکن است به دلیل ضعف سیستم ایمنی در افراد مسن باشد.
· درد: در برخی از موارد، فلج بلز می‌تواند باعث درد شدید در مناطق مبتلا شده شده و اطراف آن شود.
· اختلالات بینایی و سمع: در برخی افراد ممکن است بعد از فلج بلز، بینایی و یا شنوایی آنها تحت تأثیر قرار بگیرد.
· عوامل محیطی: عوامل محیطی مانند استرس، خستگی، بیماری‌های تنفسی، آب و هوای سرد و تماس با شخص مبتلا می‌توانند به فعال شدن ویروس و ایجاد فلج بلز کمک کنند.
پیدایش فلج بلز در هر شخصی امکان پذیر است اما برخی افراد در معرض خطر بیشتری قرار دارند. در صورت بروز علائم فلج بلز، مراجعه به جراح مغز و اعصاب برای تشخیص و درمان مناسب بسیار مهم است.
چه عواملی برای افراد مبتلا به فلج بلز خطرساز است؟
دکتر مسعود شیروانی اشاره دارند که برخی عوامل برای افرادی که مبتلا به فلج بلز صورت هستند نیز خطرساز است و باید تحت کنترل قرار بگیرند.
· سیستم ایمنی بدن نباید ضعیف باشد. سیستم های ایمنی که ضعیف هستند، برای پیشرفت این بیماری بسیار خطرساز هستند و باید تقویت گردند.
· تنگی یا فشار در کانال عصبی که عصب صورتی از آن عبور می‌کند، می‌تواند باعث افزایش پیشرفت فلج بلز شود. این ممکن است به دلیل وجود تومورها، سنگ کلیه، آسیب‌های جراحی یا عوارض بیماری‌های مانند آرتریت تبدیل شونده باشد.
· گاهی عوامل ژنتیکی نیز می‌توانند نقشی در پیشرفت خطر این بیماری داشته باشند. اگر در سابقه خانوادگی خود فلج بلز وجود دارید، ممکن است پیشرفت بیماری برای شما سریعتر اتفاق افتد.
آیا فلج بل خطرناک است؟
فلج بلز می‌تواند برای هر شخصی خطرناک باشد، اگرچه در بیشتر موارد به طور کلی بهبود می‌یابد. در اکثر افرادی که ابتلا به فلج بلز می‌شوند، علائم آن تدریجی و تا حدی خفیف هستند و بهبود کامل می‌یابند. با این حال، برخی از افراد ممکن است عوارض جانبی جدی تجربه کنند و در صورتی که فلج بلز بر سر عصب گوشی وجود داشته باشد، ممکن است علائم شدیدتر و پیچیده‌تر باشد. اکثر افرادی که به فلج بلز مبتلا می‌شوند، تدریجاً بهبود می‌یابند و علائم آنها کاهش می‌یابد. این بهبود ممکن است به طور طبیعی و بدون نیاز به درمان خاص رخ دهد.